Sharing by Hàng Hóa Futures, 2023 12 02,
Các chính phủ và nhà đầu tư đang bỏ ra hàng tỷ đô la vào các công nghệ mới nổi để chống lại sự nóng lên toàn cầu trong các khoản đầu tư rủi ro dài hạn rằng tinh thần kinh doanh có thể giúp dẫn đường tới một thế giới thân thiện với khí hậu.
Khi các quan chức từ gần 200 quốc gia tìm cách thúc đẩy thỏa thuận tại Hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP28 của Liên Hợp Quốc ở Dubai trong tháng này, họ cũng sẽ xem xét triển khai các công nghệ non trẻ.
Số tiền đầu tư trên toàn thế giới bởi các công ty đầu tư mạo hiểm và cổ phần tư nhân vào các startup công nghệ khí hậu - trong các dự án từ bắt giữ cacbon và hydro xanh, đến giảm thiểu lãng phí thực phẩm và làm sạch các ngành công nghiệp nặng - tổng cộng 490 tỷ đô la trong năm nay, theo một báo cáo của công ty kế toán PwC.
Mặc dù giảm 40% so với năm 2022 do bất ổn kinh tế, lạm phát cứng đầu và lãi suất cao, con số đó vẫn cho thấy một mức độ khá lành mạnh khi các khoản đầu tư trên tất cả các lĩnh vực kinh doanh giảm 50% trong cùng thời gian đó, PwC nói.
Dưới đây là một số xu hướng đầu tư:
XÓA CARBON (CARBON REMOVAL)
Thế giới thải ra khoảng 37 tỷ tấn khí thải carbon dioxide gây hiệu ứng nhà kính từ nhiên liệu hóa thạch và công nghiệp mỗi năm. Một nhóm công nghệ, được gọi là bắt giữ và lưu trữ carbon, sẽ giải quyết vấn đề này bằng cách bẫy những khí thải đó trước khi chúng đạt đến bầu khí quyển, và lưu trữ chúng dưới lòng đất hoặc sử dụng chúng để sản xuất các sản phẩm.
Một câu hỏi lớn, tuy nhiên, là liệu nó có thể hoạt động được hay không với chi phí và lượng năng lượng cần thiết. Cơ quan giám sát năng lượng phương Tây, Cơ quan Năng lượng Quốc tế, đã nói vào tháng 11 rằng ngành dầu khí đang dựa quá nhiều vào bắt giữ carbon, và gọi cách tiếp cận này là một "ảo tưởng" không thực tế.
Tuy nhiên, xóa carbon vẫn thu hút rất nhiều tiền.
Trong năm nay, ví dụ, Hoa Kỳ đã công bố sẽ cấp hơn 1 tỷ đô la cho hai dự án xóa carbon ở Texas và Louisiana, hút hơn 2 triệu tấn khí thải carbon mỗi năm từ bầu trời bằng một kỹ thuật xóa carbon được gọi là bắt giữ trực tiếp từ không khí.
HỢP NHẤT HẠT NHÂN (FUSION)
Hợp nhất hạt nhân, có thể tạo ra một lượng lớn năng lượng không phát thải bằng cách tận dụng năng lượng được tạo ra từ việc đẩy các nguyên tử lại gần nhau, thay vì tách chúng ra. Nhưng phản ứng này rất khó tạo ra và tận dụng bất kỳ năng lượng nào nó tạo ra để cung cấp cho lưới điện.
Các khoản đầu tư vào hợp nhất hạt nhân giảm trong năm nay, là một phần của xu hướng giảm đầu tư mạo hiểm nói chung. Các công ty hợp nhất hạt nhân quốc tế thu hút khoảng 1,4 tỷ đô la chủ yếu từ tiền tư nhân theo Hiệp hội Công nghiệp Hợp nhất, giảm so với khoảng 2,83 tỷ đô la đầu tư mới trong năm ngoái.
Về mặt tích cực cho hợp nhất hạt nhân, số lượng công ty nhận đầu tư tăng lên 43 từ 33, trải rộng trên một chục quốc gia, theo FIA, bao gồm cả Mỹ với khoảng 25 công ty. Các nước khác đang theo đuổi hợp nhất hạt nhân bao gồm Úc, Trung Quốc, Đức, Nhật Bản và Anh.
John Kerry, đặc phái viên khí hậu của Tổng thống Joe Biden, dự kiến sẽ công bố tại COP28 một chiến lược toàn cầu về hợp nhất hạt nhân.
HYDRO XANH (GREEN HYDROGEN)
Hydro là một loại nhiên liệu có thể được sản xuất bằng cách phân tách nước bằng điện phân, và khi đốt cháy nó không phát thải. Nếu nó được sản xuất bằng năng lượng tái tạo như gió hay năng lượng mặt trời, thay vì năng lượng hóa thạch, nó được gọi là hydro xanh. Nếu nó được sản xuất bằng năng lượng hạt nhân, nó được gọi là hydro "hồng" hay "tím".
Mỹ đang cố gắng thúc đẩy hydro sạch, và vào tháng 10 đã công bố 7 tỷ đô la tài trợ cho 7 dự án "trung tâm hydro" trên khắp đất nước. Đạo luật Giảm lạm phát của Mỹ cũng cung cấp các khoản tín dụng thuế cho việc sản xuất hydro.
Chính phủ và các công ty nghĩ rằng hydro xanh có thể là cách để làm sạch các ngành công nghiệp khó giảm carbon như luyện thép và sản xuất xi măng cũng như các ngành sản xuất công nghiệp khác. Nhưng giống như loại bỏ carbon, nó tốn kém và tiêu tốn nhiều năng lượng, có nghĩa là không rõ liệu nó có thể thực hiện ở quy mô lớn hay không.
PwC cho biết các công nghệ như hydro xanh và giảm lãng phí thực phẩm có tiềm năng giảm phát thải khá cao, nhưng chỉ nhận được một phần nhỏ đầu tư khởi nghiệp về khí hậu. Trong năm 2023, hydro xanh nhận được 3,9% tổng số đầu tư mạo hiểm công nghệ khí hậu toàn cầu, trong khi lãng phí thực phẩm chỉ nhận được 0,7%, theo PwC.
KHÁC
Có rất nhiều công nghệ khác đang được phát triển và hứa hẹn sẽ là những bước đột phá cho khí hậu - nếu chúng tồn tại được. Chúng bao gồm mọi thứ từ thịt trồng trong phòng thí nghiệm, pin nâng cao, đến công dụng của côn trùng như một nguồn thực phẩm.
Trong số đó, thịt trồng trong phòng thí nghiệm đã có một số tiến bộ trong năm nay. Vào tháng 6, các cơ quan quản lý của Mỹ đã cho phép bán lô thịt gà đầu tiên được trồng từ tế bào trong bình. Thịt được phục vụ với khẩu phần nhỏ tại các nhà hàng cao cấp.
Ngành công nghiệp cho biết nếu họ có thể vượt qua chi phí cao, thách thức để mở rộng sản xuất và yếu tố gớm ghiếc, họ có thể cách mạng hóa nông nghiệp và loại bỏ lượng phát thải đáng kể liên quan đến chăn nuôi.
CHÂU Á, CHÂU PHI ĐANG LÊN
Các công ty ở Mỹ vẫn nhận được hầu hết đầu tư công nghệ khí hậu với khoảng 49% tổng số toàn cầu, theo Deloitte, một mạng lưới các dịch vụ chuyên nghiệp.
Nhưng các quốc gia khác đã ăn vào phần đầu tư đó. Ví dụ, tài trợ ở Trung Quốc là 22% từ năm 2020 đến 2023, tăng so với 2% trong giai đoạn 2010-2014, trong khi nó cũng tăng ở Pháp, Anh, Ấn Độ và các nước khác ở châu Á và châu Phi.
David Schatsky, giám đốc điều hành của Deloitte cho biết, đầu tư vào phát triển nhiên liệu sinh học đã tăng ở châu Á, trong khi các công ty sản xuất xe đạp và xe máy điện đang phát triển tốt ở châu Phi.
Ông Schatsky nói: "Tinh thần khởi nghiệp bén rễ bên ngoài thế giới phát triển có tiềm năng giúp thu hút nhiều vốn hơn vào các khu vực này nếu một hệ sinh thái xung quanh các công nghệ liên quan đến khí hậu có thể hình thành.”